RƯỢU LAGAVULIN 16 NĂM

Nhà chưng cất Lagavulin (đọc là ‘Laga-Voo-Lin’) mang ý nghĩa: ‘ Nhà máy trong thung lũng’ trong ngôn ngữ cổ Gaelic. Lagavulin được thành lập năm 1816, bên bờ Nam của đảo Islay (‘Eye-Lah’) hiện nay thuộc sở hữu của tập đoàn đồ uống số 1 thế giới – DIAGEO. Người ‘sành-rượu’ ở Việt Nam hầu hết biết đến nhà làm rượu này thông qua sản phẩm thuộc hàng ‘Kinh Điển’ là – rượu Lagavulin 16 năm.

Theo một số nguồn tin không chính thống, khởi nguồn của nhà chưng cất Lagavulin từ những năm 1742, trên nền của 10 nhà chưng cất lậu với quy mô nhỏ. Dựa trên chứng cứ này, họ cũng cho rằng, Lagavulin là nhà chưng cất lâu đời nhất ở đảo Islay.

• Năm 1816 – nhà sáng lập và cũng là nhà làm rượu – John Johnston đã hợp nhất các lò chưng cất thành một nhà chưng cất hợp pháp mang tên Lagavulin.
• Năm 1836 – John Johnston qua đời và Lagavulin được mua lại bởi một thương nhân chuyên mua bán rượu ở Glasgow là – Alexander Graham.
• Năm 1861 – quyền sở hữu Lagavulin thuộc về James Logan Mackie & Co – công ty được thành lập bởi James Mackie hợp tác với thành viên còn sống của gia đình Graham là Captain Graham.
• Năm 1878 – J. L. Mackie đưa cháu trai của mình là Peter J. Mackie vào kinh doanh và Peter thực hiện chuyến đi đầu tiên trong số nhiều chuyến đi đến Lagavulin để tìm hiểu bí quyết chưng cất.
• Năm 1887 – J.L. Mackie & Co. tiếp quản nốt số cổ phần còn lại của gia đình Graham và vận hành Lagavulin theo cách của mình từ đây.
• Năm 1890 – dưới sự vận hành và quản lý của Peter Mackie, Lagavulin dần trở thành cái tên quen thuộc thời ấy. Người ta phong cho Peter cái biệt danh – Peter không biết mệt (Restless Pete) với phương châm sống: Không gì là không thể. Giai đoạn này, công ty đổi tên thành Mackie & Co.
• Năm 1908 – Mackie quyết định khôi phục hai tòa nhà trên nền đất cũ, nơi được cho là lò chưng cất cũ và kho chứa. Chúng được đặt tên là Malt Mill. Đây là một quyết định mang tính thay đổi thời điểm ấy, lý do được đưa ra là do sự thay đổi của nhà chưng cất hàng xóm – Laphroaig. Trong nhiều thập kỷ (kể từ năm 1847), Lagavulin đã đóng vai trò là một trong những đại lý cho Laphroaig, bán rượu whisky được sản xuất tại nhà máy này. Tuy nhiên, vào năm 1907, chủ sở hữu của Laphroaig đã quyết định rằng, họ đã sẵn sàng để “tự thân vận động”, đồng nghĩa với việc Lagavulin bị mất đi mối làm ăn của mình. Những điều nói trên đã khiến Peter Mackie tỏ ra bất bình và đã có nhiều hành động mang tính trả đũa với Laphroaig. Điển hình, ông đã xây một con đập để ngăn việc cung cấp nước cho người hàng xóm, tất nhiên chính quyền đã yêu cầu ông dỡ bỏ. Ông cũng cố gắng thâu tóm lại Laphroaig nhưng không thành công, cuối cùng ông tìm cách để tạo ra loại whisky giống như họ. Dựa vào kinh nghiệm làm việc với Laphroaig và thuê lại thợ thủ công của chính họ, ông đã làm lại các nồi chưng cất giống hệt cho nhà máy mới xây của ông – Malt Mill. Thế nhưng, việc tạo ra sự tương đồng như Laphroaig đối với Lagavulin là không thể, do sự khác biệt về quá trình kiểm soát mạch nha cũng như bí quyết tạo ra hương vị riêng biệt của Laphroaig.
• Năm 1924 – Peter Mackie qua đời và công ty Mackie & Co trở thành White Horse Distillers Ltd.

Đọc thêm: “Lagavulin 16 Year Old (White Horse Distillers)“

• Năm 1927 – White Horse Distillers và Lagavulin nhập lại làm một với tên gọi thống nhất Distillers Company Limited.
• Năm 1939 – Nhà máy hoạt động cầm chừng với sự tham gia của phụ nữ và chính thức đóng cửa năm 1941 khi chiến tranh thế giới thứ 2 nổ ra.
• Năm 1962 – Malt Mill chính thức bị đóng cửa nhưng những mẫu rượu đã được sản xuất từ nhà máy này vẫn được lưu giữ tới ngày nay.
• Năm 1974 – Lagavulin đóng cửa các tầng ủ mạch nha của họ và bắt đầu mua lại malt từ nhà Port Ellen. Lagavulin đã phải trải qua một thời kỳ khó khăn trong những năm 1980, khi mà tại thời điểm đó, nhà máy này duy trì hoạt động sản xuất chỉ 2 ngày một tuần. Trong khá nhiều năm, họ chỉ có duy nhất một sản phẩm, chính là Lagavulin 16. Mọi hoạt động trở nên khởi sắc hơn vào năm 1991, và cũng có lúc, số lượng những chai Lagavulin 16 năm tuổi dường như không đủ để đáp ứng nhu cầu của thị trường.